Zondag 5 juli - 40 maanden

Lieve Schat,

op mijn telefoon zie ik vanmorgen de datum 5 juli. Een jaar na het overlijden heb ik elke maand geteld vanaf 5 maart, ik besloot ermee te stoppen toen het er 12 waren want hier kon ik toch niet eindeloos mee doorgaan? Toch telde ik vanochtend weer. 40 maanden sinds je overlijden, 40 maanden zonder jou, 40 maanden lang.....en nog snap ik het niet. Niet omdat ik dom ben of niet heb begrepen wat er gebeurd is. Ik snap nog steeds niet hoe het heeft kunnen gebeuren, dat je ziek bent geworden, dat je niet beter werd en uiteindelijk weg moest bij ons. Ik snap nog steeds niet dat je er niet meer bent.  Het feit is daar, dat weet ik. Wat is is, ook dat weet ik. Maar tussen weten en voelen zit veel ruimte. Ik weet dat je bent overleden maar om dat te voelen doet nog altijd veel pijn.
Ik word nog altijd misselijk als ik naar je foto kijk en het laat binnenkomen waarom je foto daar op die manier staat samen met de urn. Die reactie van mijn maag leidt een eigen leven ongeacht het weten.

We zijn met z'n drieën op vakantie geweest, dat blijft vreemd en incompleet maar het gaat toch. Je foto gaat mee en we hebben het over je, misschien zelfs vaker dan anders omdat we er nu de rust en de ruimte voor hebben. In de vakantieperiode mis ik je nog meer dan anders. Dat zal te maken hebben met de vrijheid en blijheid die ik om me heen zie. Jouw leeftijdgenoten genieten ervan met volle teugen en doen leuke dingen. Zij gaan door met ontwikkelen zoals het hoort. Er wordt weer een studiejaar afgesloten en toekomstplannen gemaakt. Dat had ik jou ook zo gegund.
Ik moet altijd even slikken als mijn vriendinnen en familie op vakantie gaan. Het gevoel dat ze altijd binnen handbereik zijn als ik ze nodig heb geeft geborgenheid.
Het is een schijnveiligheid want het is echt niet zo dat ik wekelijks bij iemand op de stoep sta maar het is meer het idee dat dat niet kan mocht het nodig zijn....hoe raar werkt het in mijn hoofd??

Soms droom ik over je. Toen je net was overleden droomde ik over je als peuter, elke nacht weer.
Dat ging over. Daarna was je altijd ziek of dood in mijn dromen.  En dat wist ik blijkbaar zelfs in mijn droom heel goed want ik maakte ruzie met de dokter omdat die zei iets te hebben wat je beter kon maken en ik probeerde hem aan zijn verstand te brengen dat je al dood was. Ook dat ging over. Nu weet ik 's morgens dat ik over je gedroomd heb, ik weet alleen vaak niet waarover. Blijkbaar zitten ook hier fases in, net zoals in het proces van rouwen. Het is niet over, het gaat ook nooit over maar anders is het wel. Wat er anders is kan ik niet eens zo goed benoemen. Het is iets zachter, het schuurt iets minder maar weg is het nooit. En net als ik denk dat het best goed gaat, slaat het in de volle hevigheid weer toe. De tussenliggende periodes worden langer maar die momenten blijven intens en rauw.
Ik mis je lieverd, we missen je allemaal, ieder op zijn eigen manier en om verschillende redenen.
Laat mij maar dromen....

Donderdag 12 maart - Lieve Kevin

Lieve Schat,

het is vandaag een stralende dag. Drie jaar geleden was dat ook zo. Het was de dag van de crematie.
Een inktzwarte dag, de meest zwarte dag in mijn leven en de zon scheen. Als de zon schijnt lijkt alles alijd mooier, lichter, fijner. Dat kon niet op deze dag en toch voelde het als een cadeau, alsof het zo moest zijn om deze onmogelijke dag iets dragelijker te maken.
Drie jaar geleden moesten we echt afscheid van je nemen, nu ook lijfelijk.
Alles maar dan ook alles hebben we zelf gedaan om zo lang mogelijk bij jou te blijven,  zoals we altijd bij jou waren tijdens je ziekte. Nu moest je alleen verder.
Mijn gedachten trekken me mee naar de krochten van mijn geheugen, ze trekken me onder in het  gevoel van toen. Sinds je was overleden had ik het alleen nog maar koud. De warme zonnestralen voelde ik op mijn huid maar door het gat in mijn hart kwam alleen ijzige kou.
Ik kijk naar buiten, de lucht is strakblauw, net als drie jaar geleden. Is het toeval? Misschien moet het zo zijn om de zwarte gedachten kleur te geven. Jij was kleurrijk, je persoonlijkheid, je uitspraken, je liefde, je humor. Ik denk aan jou en laat me inkleuren door jouw warmte.

Dinsdag 3 februari - Uitbehandeld

Toen de dokter drie jaar geleden de woorden uitsprak waarvoor we zo bang waren, was vanaf dat moment alles anders.
We hadden drieënhalf jaar lang alles gedaan om die woorden nooit te zullen horen, we hebben die woorden uitgedaagd en weggehoond, vastbesloten dat die nooit van toepassing zouden zijn.
Toch werden ze op 3 februari 2012 uitgesproken: "het is niet goed, we hebben leukemie-cellen gevonden". We wisten dat als de leukemie terug zou komen er geen verdere behandeling mogelijk was, daar had men ons al op voorbereid. Maar ondanks dat je de woorden hoort en je hersenen de woorden registreren kun je niet begrijpen wat er gezegd wordt. Ze zegt dat er geen behandeling meer mogelijk is.....wat zegt ze nu eigenlijk? Bedoelt ze dat mijn kind dood gaat? Dat is toch niet mogelijk?? Míjn kind?!
Het staat op mijn netvlies gebrand en gekerfd in mijn ziel. Hoe we daar zaten, de reactie van Kevin, de wanhoop in de ogen van Eric. Ik voel nog het vacuüm wat zich om me heen sloot. De woorden van de dokter ver weg, flarden ving ik op.
Als een mantra dreunde het de dagen daarna constant in mijn hoofd: Kevin gaat dood. Alsof dat ervoor moest zorgen dat ik ervan doordrongen werd dat het echt waar was. Verdoofd en kotsmisselijk balanceerde ik op de grens van werkelijkheid en onwerkelijkheid.

Bij voorkeur 's nachts speelt alles zich als een film af, telkens opnieuw. Blijkbaar is mijn geheugen selectief, het zijn altijd dezelfde beelden. Obsessief kan ik vragen aan Eric, familie en vriendinnen hoe het voor hen was, hoe en wat is er gezegd, wat is er gebeurd, wat deed ik, wat deed Kevin? Allemaal in een poging om zoveel mogelijk vast te houden.
Al dagen verkeer ik een staat van misselijkheid en heb ik frisse lucht nodig om te ademen, ik draal maar wat rond, er komt niet veel uit mijn handen. Daar zal waarschijnlijk de komende weken niet veel verandering in komen. Herbeleven, overdenken, herinneringen. Tot 5 maart is het een doorlopende voorstelling.

Woensdag 31 december - Eindejaarsoverpeinzingen

Lieve Kevin,

dit wordt de derde Oudejaarsavond zonder jou. Ik blijf het een vervelende dag vinden. Weer een jaar verder weg van het leven samen met jou en op naar het volgende jaar waarin we moeten zeggen dat je drie jaar geleden overleden bent.
Toch kan ik zeggen dat het best een goed jaar was. De rust is redelijk terug in ons gezin. We hebben alle drie onze draai wel weer gevonden. Tirza heeft het naar haar zin op de Hotelschool, werkt, heeft volop vrienden en vriendinnen en geniet van het leven zoals dat ook moet als je 17 bent.
Eric en ik hebben ieder onze bezigheden en we krijgen weer meer en meer het gevoel dat we leven en niet geleefd worden. Ieder van ons geeft op zijn eigen manier invulling aan het leven zonder jou.
We praten vaak over je, je hebt op die manier nog altijd je plaats in ons gezin en dat we je enorm missen hoef ik je niet te zeggen. Echt een weg vinden in het omgaan met dat gevoel is nog altijd moeilijk en misschien hoeft dat ook niet eens. Het is er en het mag er zijn en eigenlijk wil ik ook dat het er is. Jij bent verankerd in ons en dat zal nooit veranderen.

Ik ben blij en dankbaar voor alle lieve familie en vrienden die ons nog altijd steunen en er zijn voor ons op momenten dat het nodig is maar ook op de momenten dat het niet nodig is. Ik ben dankbaar voor alle steun die ik krijg van bekenden en onbekenden via de social media en de blog. Weet dat het me sterkt en goed doet.
Ik wens iedereen een mooi, liefdevol en vooral gezond 2015.

Zondag 28 december - Ingewikkeld

Wat is dat toch dat juist in december alles zo veel heftiger is? Is dat omdat we het vooral "leuk" en "gezellig" moeten vinden? Dat de nadruk ligt op "samen zijn"? Voor mensen die iemand moeten missen of zelfs helemaal alleen zijn, is het niet zo'n fijne tijd juist omdat het allemaal zo móet en je er van alle kanten mee geconfronteerd wordt.
Ik mis Kevin altijd maar soms net iets meer. Het wordt ook niet makkelijker, integendeel lijkt het wel.
Ik vind rouwen een complex gebeuren. Niet eens zozeer daar waar het mezelf betreft maar meer hoe de omgeving er mee omgaat. Ik zie mensen bijna opgelucht reageren dat ik er volgens hen "goed" uit zie. Mensen willen me vrolijk zien, willen dat ik lach. Nu doe ik dat gelukkig ook vaak en dat is oprecht, want dat is hoe ik ben.
Ik merk dat het gesprek steeds minder vaak over Kevin gaat. Ik vraag me echt af wat dat is. Vindt men dat het "al zo lang geleden" is en hoeven we het daar niet meer over te hebben? Of wil men geen  wonden bij ons open halen en is men bang voor een eventuele emotionele reactie?
Ik denk dat het vermijden van het onderwerp vaak te maken heeft met het maskeren van eigen gevoelens. Het is niet iedereen gegeven de juiste woorden paraat te hebben en blijft men steken bij wat algemene opmerkingen als "een plaatsje geven" en "je komt er sterker uit".  Maar echt troost wordt geboden als men bereid is er te zijn en niet terugdeinst mij in al mijn verdriet en kwetsbaarheid te steunen. Dan pas is het mogelijk om er sterker uit te komen.
Wat me ook sterkt is de pijn en het verdriet toe te laten, te voelen en te beleven en dat is iets heel anders dan blijven hangen in het verdriet.
Begrijp me goed, ik weet dat het echt allemaal goed bedoeld is, het is helemaal niet mijn bedoeling om terecht te wijzen. Het overlijden van Kevin is een gebeurtenis die mijn leven heeft gekanteld. Je zou denken dat dit al te groot is voor een mens maar in de praktijk blijkt dat er nog zo veel omheen gebeurt in de slipstream van dat ene. Oorzaak en gevolg. Daar moet je allemaal mee zien te dealen.
Ik probeer slechts een weg te vinden in de wereld waarin ik onvrijwillig getrokken ben.
En dat vind ik verdomd ingewikkeld.

Maandag 10 november - Drie jaar

Ik kan nooit meer zomaar langs het AMC rijden. De weg ernaar toe, de afslag.....teveel herinneringen, teveel gedachten. Toen we voor de eerste keer naar het AMC moesten waren we enorm gespannen, we waren nog nooit in zo'n groot ziekenhuis geweest en dat we erheen moesten omdat Kevin heel erg ziek was benadrukte dat het serieus was, dusdanig serieus dat het niet bij ons in het streekziekenhuis behandeld kon worden. En dat het serieus was bleek wel want Kevin moest blijven en werd direct in een box gelegd. Binnen twee uur tijd vlogen termen ons om de oren waarvan we nog nooit eerder hadden gehoord: een box, aplasie, emlazalf en werden we geconfronteerd met bloed prikken, infuus aanleggen, een piepende pomp naast het bed en verpleegkundigen met schorten en handschoenen aan en mondkapjes voor. Dat dit de komende drie jaar ons leven zou gaan beheersen hadden we toen in de verste verte niet kunnen vermoeden.
Ik kan nooit meer langs het AMC rijden zonder te kijken naar het raam onder de C waar Kevin heeft gelegen en dan wordt ik altijd even stil. Toen ik deze week langs reed en de afslag zag waar het AMC staat aangegeven borrelde er uit het niets een snik omhoog direct gevolgd door tranen. Dat had ik nog niet eerder gehad. Ik blijf nog altijd overvallen worden door onverwachte gebeurtenissen. Confrontatie zit vaak in het onverwachte.....
De gejaagdheid in mijn lichaam zodra het november is herken ik wel zo langzamerhand, al verbaasd het me ook dat dit er elk jaar onverminderd weer is. De tijd van het jaar waarin de feestdagen vallen, gezelligheid hoog in het vaandel staat en wij het, zakelijk, heel erg druk hebben.
November zal voor mij altijd de maand blijven waarin het zó slecht ging met Kevin en hij daarom werd opgenomen op de IC van het WKZ.  Het zal voor mij altijd de maand blijven die het begin van het einde heeft ingezet. De richel waarlangs we liepen werd steeds smaller, op de hielen gezeten door de dood.
Dat gevoel zit diep geworteld ondanks dat het drie jaar geleden is.
Drie jaar......ik vind het echt veel te lang maar tijd in deze zegt me niets en is het slechts een abstract gegeven.  De beelden van toen staan op mijn netvlies gebrand alsof het verleden week was.
Er is veel gebeurd sindsdien. Alles is anders en toch ook weer niet. Voor míj voelt het alsof alles anders is.

Zaterdag 27 september - Rauwe rouw

15 september had Kevin 20 zullen worden. Het was de derde verjaardag zonder.  De dagen ervoor was ik al van slag en met een energielevel van ver onder nul werd dat er niet veel beter op.
In enigszins verdoofde toestand sleepte ik me door de dagen met als desputabel "hoogtepunt" Kevin's geboortedag. Bezoekjes, kaarten, berichtjes, bloemen.....het is zo fijn te merken dat veel mensen weten dat dit zijn geboortedag is. Ik geloof dat dat mijn grootste angst is: dat mensen op een gegeven moment het niet meer weten of er niet meer bij stilstaan. Zo'n moment zou gewoon kunnen gebeuren zonder dat het opzettelijk is. Ook dat is wat het is en hoe dingen nu eenmaal gaan.
Iedere ouder zou een standbeeld willen oprichten voor zijn kind. Als je kind er niet meer is dan is die behoefte nog vele malen groter, je wilt dat de wereld weet hoe dapper je kind is geweest en dat het verdiend om alom bewonderd te worden.  Mensen die niet in deze wereld zitten maar wel een kind kennen wat is overleden realiseren zich dikwijls niet dat dit helaas te vaak gebeurd. Het zijn nog altijd drie kinderen per week die overlijden aan kinderkanker. Al die kinderen zijn moedig en dapper geweest tijdens hun ziekte.       Al hun ouders zijn moedig en dapper geweest en zijn dat nu nog steeds in hun zoektocht om het leven weer inhoud te geven. Het is een afschuwlijke gedachte dat er elke week weer ergens ouders zijn die meemaken wat wij hebben meegemaakt en al zovelen vóór ons hebben meegemaakt.
Het is verrassend simpel en tegelijkertijd onbegrijpelijk gecompliceerd hoe het leven om me heen zo maar doorgaat. Het gaat allemaal best maar het is hard werken. Rouwen is heel hard werken en het behelst veel meer dan een fulltime baan. Iemand zei: "het is niet voor niets een werkwoord'.
De tussenpozen dat ik word overvallen door misselijkmakend verdriet worden langer maar als het er is dan lijkt het intenser, rauwer. De wond die net iets geheeld is, wordt weer opengereten en dat doet pijn. En toch, ondanks dat, geniet ik van de dingen om me heen, ik geniet van Tirza die altijd zorgt voor reuring, ik geniet van een wijntje op de bank met goed gezelschap.
Ik kan niet zeggen dat het niet gaat, het gaat best wel, echt. Maar hard werken is het wel.