dinsdag 31 december 2013

Dinsdag 31 december - Eindejaarsoverpeinzingen

Lieve schat,

En zo is het opeens wéér 31 december. Wéér een jaar afsluiten. Verleden jaar vond ik het een moeilijke dag omdat ik het jaar afsloot waarin jij had geleefd. Dat is nu niet het geval en toch vind ik het nog steeds een moeilijke dag, nog veel meer dan Kerst. Vanaf morgen moet ik zeggen dat je twee jaar geleden bent overleden. Ik ga steeds verder weg van het leven samen met jou. Anderszijds kan ik ook denken dat het me steeds dichterbij "een weerzien" brengt. Die gedachte brengt een heel ander gevoel teweeg, of je daar nu in gelooft of niet, het is een vorm van omdenken vergelijkbaar met het halfvolle of halflege glas. Maar het neemt niet weg dat ik je verschrikkelijk mis. Is het daarom dat ik je overal zie? Of zoek ik je? Ik zie jongens van jouw leeftijd en ik zie jou. Jouw leeftijdsgenoten gaan door, zou jij net als hen geweest zijn? Wat had je nu zullen doen? Vragen zonder antwoord.
Ongewild komen dit soort gedachten op, ik kan het niet helpen. Hou ik je daarmee te veel vast? Is dat goed of juist niet? Volgens sommige belemmer ik jou en ook mezelf daarmee.
Ik heb juist zo'n behoefte aan het doormaken, doorvoelen. Het verdriet heel erg stevig vastpakken. Het is toch zo dat je pas kunt loslaten als je het hebt vastgepakt? Het verdriet kan soms zo rauw en venijnig zijn. Soms voel ik het aankomen, maar meestal wordt ik erdoor overvallen, het dringt altijd voor.  Het komt en het gaat, als golven die je overspoelen, kopje onder laten gaan en zich weer terugtrekken.

Ik merk dat ik aan het worstelen ben met "rouw", wat is het, staat er een tijd voor, is het rouw wat ik doormaak?
Op internet vond ik een stuk over rouw waarin onder andere word gezegd:
Je kunt rouwen ook zien als het interpreteren en opnieuw interpreteren van de wereld en van de relaties met belangrijke andere mensen. Rouw is zowel een denk- als een emotioneel proces dat plaatsvindt in een omgeving waarvan ook jouw overleden kind deel uitmaakt. Het is een doorgaand proces dat je voor de rest van je leven op verschillende manieren raakt. Er overheen komen is niet de juiste formulering, hoe zou je dat kunnen? Je verandert door de ervaring en met jou je omgeving. Een deel van die verandering is een andere, maar blijvende relatie met de overleden ander. Een relatie waar geen lijfelijk contact meer mogelijk is maar soms wel een voelbare aanwezigheid op een ander (spiritueel) niveau.
Het doet me goed te weten dat het dus niet "klaar" hoeft te zijn op een gegeven moment, dat het een voortdurend proces is.
De weg die ik bega sinds je sterven is er één met vele zijwegen. Soms dwaal ik wat rond maar uiteindelijk kom ik altijd wel weer terecht. Zou de dood vooral bedoeld zijn om je te laten nadenken?

Ik wil iedereen graag bedanken voor alle kaarten, attenties, lieve woorden, voor het noemen van Kevin's naam, voor de gesprekken over Kevin. Voor een ieder die ons ook dit jaar gesteund en bijgestaan hebben, op wat voor manier dan ook. Ik wil ieder bedanken die de blog leest, weet dat ik me daardoor erg gesteund voel.
Ik wens iedereen een gezond, mooi en liefdevol 2014!














dinsdag 17 december 2013

Dinsdag 17 december - Anders

December..........altijd weer zo'n maand met een dubbele bodem. Voor ons is het steevast een hele drukke maand met de winkel maar het brengt ook een hoop gezelligheid mee. Voor ons beide is het een goede afleiding. Je praat, lacht, bent bezig, je moet nadenken over van alles en nog wat, maakt af en toe een grap met iemand.  Daarbij komt dat we het oprecht leuk vinden en echt geen moeite hoeven te doen om te zijn wie we zijn.
Alles om je heen ademt in deze periode "gezelligheid" en "samen zijn". De media heeft daar een enorme grote stem in maar ook winkels drukken hun stempel hierop.
Voor veel mensen die iemand moeten missen, of dat nu een kind, partner, ouder of wie dan ook is, heeft die zgn. "gezelligheid" een randje.
Voor mij voelt het ook dubbel en weet daar niet altijd goed raad mee. Ik vind het ook echt gezellig en wil het ook gezellig maken maar toch is dat het ook precies wat het moeilijk maakt. Het is een tweedehands gezelligheid: de glans van de nieuwe aankoop is eraf maar dit is goed genoeg, zeker voor deze prijs.
Verwachting is ook een lastige. Verwachting die ik zelf heb, verwachtingen die anderen hebben. De verwachting dat het leuk en gezellig moet zijn. Iedereen zou het liefst willen dat alles gewoon doorgaat, of vinden misschien zelfs dat dat zou moeten. Dat gaat niet in een gezin met zo'n onmenselijk groot verlies. En toch willen we zelf ook dat de dingen doorgaan alleen is de vanzelfsprekendheid weg en moeten we soms zoeken naar een manier waarop we de dingen kunnen laten doorgaan. En ja, dat is soms anders dan het was.
Af en toe staat de overlevingsmodus aan en heb ik het idee alsof ik in een andere dimensie zit, dan heb ik het gevoel alsof ik er naast sta en het aan me voorbij trekt. Misschien is het omdat ik niet alles in de volle breedte binnen kan en wil laten binnenkomen. Misschien is het zelfbescherming wat automatisch in werking treedt, een pauze in het doorgaan.

Afgelopen zondag hebben we op de kerstmarkt wafels gebakken, de opbrengst was bestemd voor de KanjerKetting. Het eindbedrag is €225! Ik ben zo blij dat ik weer een bedrag mag overmaken voor dit fantastische doel wat zeer na aan mijn hart ligt. Tijdens Kevin's ziekte hing de ketting altijd al in de kamer en daar hangt ie nog steeds ondanks dat de laatste kraal een vlinder is en geen bloem. Het is een tastbaar symbool van het verhaal van Kevin, van zijn strijd.

Het doet me goed te weten dat mensen zich realiseren dat het gemis net iets meer drukt dan anders. Dat blijkt uit een zachte kneep in mijn arm of iemand die alleen maar zegt: "rotmaand, hè?". Op veel kaarten die we krijgen wordt Kevin genoemd.  Het is fijn te merken dat veel mensen aan Kevin denken en hem niet vergeten.

De wereld draait door en ik moet mee doen. Alles gaat door en toch is alles anders.

donderdag 14 november 2013

Donderdag 14 november - Moeilijk

14 November 2011 werd Kevin opgenomen in het ziekenhuis. Op zich niets bijzonders. Sinds Kevin ziek was waren we bijna gewend geraakt aan onverwachte opnames. We konden het zelfs vaak van tevoren inschatten en namen uit voorzorg een koffertje mee, het is bijzonder hoe je hiervoor een aparte sensor ontwikkelt. De reden waarom Kevin werd opgenomen bleek een ontstoken alvleesklier te zijn, ook die hadden we zien aankomen. Het feit weer in het ziekenhuis te moeten verblijven is waardeloos want het betekent immers dat er (weer) iets niet gaat zoals het zou moeten en dat bevestigt het wankele evenwicht waarop we balanceren. Daarentegen is een opname bijna een opluchting: dit is de plek waar we moeten zijn, hier wordt voor mijn kind gezorgd. Het voelt als een veilige haven.

Terugkijkend op die periode drukt het nog altijd zwaar op me. Het ging zo snel zo slecht, dat ik werkelijk dacht dat die week het begin van het einde was ingezet. Radeloos omdat ik niet wist waar we heen gingen, machteloos omdat ik niets kon doen, eindeloos uitzicht op een blinde muur. 
Het waren vreselijke weken waarin er gesprekken waren die opeens gingen over grenzen bewaken, tot hoe ver mogen we gaan, tot hoe ver gaan de artsen en de allerbelangrijkste vraag: tot hoe ver wil Kevin gaan? Ondenkbaar dat je het hierover hebt, dat je het hierover móet hebben. Zorgen voor mijn kinderen was iets wat ik met liefde deed maar met deze vorm van zorgen-voor had ik nooit rekening gehouden. Nu zorgde ik ervoor dat zijn grens bewaakt werd, zorgde voor zijn welzijn, zorgde voor het creëren van een omgeving waarin Kevin zich veilig voelde en waarin hij alles kon en mocht zeggen, zelfs als hij niet verder had gewild. Soms was de pijn zo onverdraaglijk dat Kevin zei dit niet meer te willen om het later weer in te trekken als het weer beter ging. Waarom moet je kind zo lijden? Alles ten spijt en ondanks zo veel medische kennis was het slecht onder controle te krijgen. 
Ik lees terug wat ik verleden jaar en het jaar daarvoor heb geschreven over deze periode omdat ik me afvraag of ik het niet groter maak in mijn hoofd dan dat het was. Maar al lezend kom ik tot de conclusie dat het echt erg was. 
Kevin kwam vlak voor de Kerst thuis, fragiel en broos. Voetje voor voetje met elkaar over een steeds slapper wordend koord. We werden heen en weer geslingerd tussen reële, rationele gedachten die je niet wilt denken en gedachten van hoop die een waas legden zodat die nare fantomen wat minder voelbaar waren. 

De tijd zonder Kevin gaat verder, week na week. Het gemis wordt niet minder, integendeel lijkt het wel. Tranen zijn er wel minder, die zijn er vaker op momenten die ik niet zie aankomen door 
een onverwacht gebaar, een gemeende hand op mijn arm, lieve woorden. 
"Hoe gaat het?" Of "hoe is het?" zijn woorden die mensen vaak gebruiken. Soms als begroeting en soms wordt er niet eens een antwoord verwacht. 
Hoe het met me gaat? Het wordt vaak gevraagd en dat vind ik fijn. Ik vind het een lastige vraag om te beantwoorden. De woorden zijn hetzelfde als voorheen alleen de betekenis is anders geworden voor mij.
Ik weet vaak niet wat ik moet zeggen en zoek naar woorden.
Het gaat best goed, vind ik zelf. Maar volmondig en gemeend "goed!" zeggen vind ik nog steeds moeilijk. 

vrijdag 8 november 2013

Vrijdag 8 november - Heimwee

Soms kriebelt het en wil ik schrijven maar weet ik eigenlijk niet wat ik moet schrijven. Iemand zei laatst tegen me: "schrijf dat dan!" Tja.....
Ik voel een bepaalde onrust. Dat sluipt naar binnen en zet zich vast, dan pas merk ik het op. Het komt door de periode van het jaar. De hectiek van deze tijd, de opmars naar Sinterklaas en Kerst, "gezellige" dagen. In deze periode werd Kevin twee jaar geleden weer ziek. Dat voel ik aan alles in me.  Zonder kalender zou ik dat waarschijnlijk nog voelen, dat zit verankerd in mijn systeem.
Kevin moest beginnen met het slikken van chemopillen, als "onderhoud". Dat had hij uiteraard al wel eerder gedaan maar zijn lichamelijke conditie liet veel te wensen over en kon niet zo heel veel meer verdragen. We waren er huiverig over maar wat voor een keus heb je? Geen chemopillen zou zijn lijf rust geven maar zou niet slikken de kans vergroten dat de leukemie zou terugkomen, wilden en durfden we dat risico te nemen? Nee, dat durfden we niet en dus ging Kevin gedoseerd pillen slikken. Kevin heeft ons vaker verbaasd doen staan en waarom zou het dit keer niet goed gaan? Hoop en vertrouwen houdt je gaande en er zijn vaker wonderen gebeurd. Als we iets geleerd hebben tijdens Kevin's
ziek-zijn is dat niets zeker en alles mogelijk is. Na drie weken ging Kevin onderuit, precies waar we bang voor waren gebeurde dus toch. En daarmee werd het begin van het einde ingezet.

De afgelopen week heb ik een aantal ontmoetingen gehad met lotgenoten (ik blijf het een lastige benaming vinden). Het is fijn ongegeneerd en ongeremd over je kinderen te kunnen praten met elkaar.
Met een aantal van hen hebben we gezamenlijk delen van het traject doorlopen, de ups en downs, de zorgen, de beleving, dat maakt dat de band intens is.
Met een aantal anderen ben ik later in contact gekomen maar ook hier is de band warm en innig. De herkenning is groot, de gesprekken gaan direct de diepte in.
Hoe wrang ook dat we samen zijn gebracht door het overlijden van onze kinderen, dat hadden we immers nooit gewild en toch ben ik nu dankbaar voor deze vriendschappen.

Het overlijden van een kind is van een onnoembare grote impact op je bestaan. Ik voel het in mijn hele wezen dat chronische heimwee een onderdeel van mijn leven is geworden. Dat gevoel heeft zich opgedrongen, vastgeklonken, vastbesloten om nooit meer weg te gaan. Heimwee naar wat was en nooit meer zal zijn.


dinsdag 17 september 2013

Dinsdag 17 september - Lieve bink

Hoe vier je een verjaardag zonder de jarige? We noemen het maar "herdenken" en "geboortedag". Dat is toch anders dan een verjaardag, je verjaart immers niet meer. 19 zou je zijn geworden. Ik vind 19 heel anders qua belevingsgevoel dan 18.....misschien omdat het al zo volwassen klinkt, jong-volwassen, wel te verstaan.
De dagen voor je verjaardag waren gevuld met allerlei andere zaken waarbij ik mijn hoofd moest houden. Ik schoof 15 september steeds voor me uit. Enerzijds omdat ik er nu niet aan hoefde te denken, wat best prettig was en anderzijds omdat ik bang was dat ik me niet meer zou kunnen focussen op die andere zaken als ik me in het gevoel zou laten meeslepen. Ik wist nl. dat dat zou gebeuren als ik het toeliet. En zo ben ik blijkbaar heel goed in staat een façade op te houden. Tot het moment daar was dat het kon, dat het mocht. In alle hevigheid werd ik door het besef overvallen: op deze dag ben je geboren, heb ik je het leven mogen schenken en nu ben je er niet meer. Dat voelt zo onvoorstelbaar leeg.
Er zat een knoop in mijn maag waar menig padvinder jaloers op zou zijn.  's Morgens tranen bij ons alledrie, troost vindend bij elkaar. 's Middags snikkend mezelf afvragen waar ik toch in Godsnaam mee bezig ben: verjaardag vieren van mijn gestorven kind. En wat is het dan fijn dat er zoveel warmte om ons heen is van lieve familie en vrienden. Armen die om je heen worden geslagen, schouders om op te huilen. Wat is het heerlijk dit te kunnen delen met de mensen waar we om geven en die om ons geven. Die er zijn omdat ze op deze dag hier willen zijn, bij ons en bij Kevin en om zo met elkaar deze zware dag te beleven en door te komen. We eten Italiaans omdat jij daar zo van hield, we drinken wat, praten,  halen herinneringen op aan jou en lachen om de mascaravlekken die ik her en der heb achtergelaten.
Het is goed zo. We hebben jouw verjaardag goed gevierd.

donderdag 5 september 2013

Donderdag 5 september - Lieve Kevin

Lieve schat,

anderhalf jaar zonder jou, 18 maanden, 78 weken, 548 dagen. Hoe ik het ook zeg, het maakt niet uit, ik vind het allemaal veel.
Elke dag ben je meerdere malen per dag in mijn gedachten, soms wat meer en soms wat minder. Het zou niet juist zijn te zeggen dat ik de hele dag aan je denk want dat is niet zo. Ik denk ook dat ik niet zou functioneren als dat wel zo was. Elke dag hebben we het wel even over je, een losse opmerking, het noemen van je naam, soms lang en uitgebreid. Soms kijken we elkaar alleen maar aan, woorden zijn niet altijd nodig.
Het gemis is als een extra dimensie die is toegevoegd aan ons leven. Het sijpelt overal tussendoor.
Net als rouw. Wat is rouw eigenlijk? Soms wordt er tegen me gezegd: je zit nog zo in de rouw.......Wanneer heb je genoeg gerouwd? Weet je dat dan ook? Of blijf ik de rest van mijn leven rouwen? Als rouwen synoniem is aan het verdriet, gemis, misselijk makende pijn en leegte denk ik niet dat ik op een morgen wakker wordt en opgelucht denk: zo, dat is klaar.......

Over tien dagen ben je jarig, zou je jarig zijn. Ik voel dat al lange tijd aankomen, denk er ook vaak aan. Op het moment dat augustus voorbij is en we september ingaan, voel ik de onrust in mijn lijf toenemen.
We hebben het erover hoe we deze dag gaan invullen. Het komt vast goed. We pakken het leven vast zoals het nu is, met jou verankerd in ons drieën.
Ons fijne gezin van vier naar drie...... je wordt zó gemist. Wat neemt leegte veel plaats in.


"Al zing ik duizend liedjes over dit gemis maar nog zou ik niet weten waarom toch
 dit gevoel voor altijd is"  Bløf - Zo stil



zaterdag 17 augustus 2013

Zaterdag 17 augustus - Ik weet het niet

Ik realiseer me hoe moeilijk het soms moet zijn voor andere mensen ons te zien en tegen te komen. Moet je nu iets zeggen of juist niet? En wat zeg je dan? En hoe? Lastig.......
Zo lastig het is voor anderen, zo lastig is het ook voor mezelf. Soms loop ik in de supermarkt en vermijd ik blikken omdat ik voel dat als iemand nu de verkeerde snaar raakt, het hopeloos uit de hand gaat lopen en dat is wel het laatste wat ik wil midden in de supermarkt.  Soms loop ik ergens en heb een open blik en probeer blikken te vangen: kijk, hier ben ik, vraag maar wat je wilt.
Er wordt regelmatig gevraagd hoe het met me gaat. Soms weet ik het maar vaak weet ik het helemaal niet. Toch vind ik het fijn als het gevraagd wordt.
Afhankelijk van de plek, het moment, de setting wil ik dat mensen wel iets tegen me zeggen over Kevin en soms niet.  De ene dag wel, de andere niet, 's morgens wel, 's middags niet, nu niet, straks wel............als ik het zelf al niet weet, hoe moeten de mensen in mijn omgeving het dan weten?
We merken dat het soms een drempel kan zijn als men ons treft op een feestje of een verjaardag en daarom noemen wij Kevin gewoon in onze gesprekken als het zo uitkomt, ook om een opening te geven mocht men die nodig hebben.
Het kan zijn dat mensen het zelf een moeilijk onderwerp vinden en het om die reden vermijden, het kan zijn dat zij denken dat wij er misschien niet over willen praten en bang zijn op die manier onze avond te verpesten. Ik snap dat allemaal best.
Het is ingewikkeld. Voor onszelf is het vaak al niet te volgen: wat we de ene keer oké vinden, kan de volgende keer helemaal niet oké zijn.
Bij twijfel: vraag het gewoon. Eén ding is zeker: wij praten graag over Kevin. En mocht het een keer zo zijn dat het even niet uitkomt, om wat voor reden dan ook, dan is het fijn de ruimte te krijgen om ook dat te mogen aangeven.

dinsdag 6 augustus 2013

Dinsdag 6 augustus - Lieve Kevin

Lieverd,

diverse malen heb ik de laptop gepakt om iets op de blog te zetten maar elke keer deed ik hem onverrichte zaken weer dicht. Ik wil je van alles vertellen en tegen je zeggen maar ik heb niet altijd de juiste woorden paraat.
Ik zou je kunnen vertellen dat we met vakantie zijn geweest naar Amerika en hoe leuk we het gehad hebben. We hebben echt genoten, dat kan ik oprecht zeggen. Jij reisde met ons mee, in ons hoofd en in ons hart.  Wat had je er graag willen bij zijn, je had het geweldig gevonden! Af en toe knalt het gemis dwars door alles heen bovenop me. Tranen, armen om elkaar heen, diep zuchten.........en dapper verder gaan.
Ik zou je kunnen vertellen dat Tirza geslaagd is voor haar diploma en zich voorbereidt op haar volgende opleiding. De opleiding die jij ook zo graag wilde volgen gaat nu je zus doen. Dat is mooi, toch? Ik hoop dat ze het naar d'r zin gaat krijgen.
Ik zou je kunnen vertellen dat Tirza 16 geworden is. Haar tweede verjaardag zonder jou. Ik had het idee dat we net haar vorige verjaardag gevierd hadden.......dat was de eerste echte verjaardag die we vierden na jouw overlijden. Verdriet en vreugde zo dicht bij elkaar, het blijft een dubbel gevoel maar ook bijzonder juist omdat het zo dicht bij elkaar ligt. Ongewild moest ik terugdenken aan jouw 16e verjaardag. In de periode die daaraan vooraf was gegaan waren er momenten geweest dat we dachten dat je je 16e verjaardag niet zou halen. De doktoren hadden er geen doekjes omgewonden.  Maar in het ziekenhuis of niet, je was jarig en dat wilde je weten ook. Je nam de regie strak in handen: je wilde een taart met een foto van jou erop. Je wilde  geen leuk, gezellig vakantiekiekje in een zonnig oord maar hoe je eruit zag op dat moment: kaal en een neussonde.
Je wilde naar beneden naar de AH om chips, drinken en snoep te kopen en je wist precies wie je wilde uitnodigen. Dat je na dit alles compleet gesloopt was, nam je op de koop toe.

Wat ik je niet kan vertellen is wat het is om een constante leegte te voelen. Een letterlijke leegte om me heen, in ons huis maar ook de leegte in mijn lijf. Ik kan niet vertellen hoe het écht is om een kind te verliezen, wat het écht met me doet, hoe diep de onmetelijke diepte is. De woorden die dat uitdrukken moeten nog uitgevonden worden. 
Hoe leg ik uit dat  mijn hoofd soms overuren maakt doordat ik zo graag alles op een rij wil hebben en het maar niet lukt dat voor elkaar te krijgen? De ene dag ontrafel ik de kluwen van gedachten en lijkt alles opeens helder, de volgende dag ligt alles weer hopeloos in de knoop en moet ik weer op zoek naar uiteindjes. 

Ik las de woorden: "je kunt niet strijden met de realiteit". Het is waar. De realiteit is wat er is.  De realiteit is dat jij er niet meer bent, niet meer bij ons bent. Dat is een feit. Die gedachte voelt als verraad aan jou, alsof ik je ontken. Anderzijds weet ik dat het daadwerkelijk toestaan van die gedachte een stukje acceptatie is en dus een stap in de verwerking. Het strookt echter niet met de leegte. Die vult zich slechts met heimwee en gemis en niet met de realiteit.

vrijdag 5 juli 2013

Vrijdag 5 juli - Lieve Kevin

Lieve Schat,

de 5e staart me vanochtend aan vanaf mijn telefoon, altijd weer die 5. De 5e van de maand. Ik moet tellen. Hoeveel maanden nu sinds 5 maart? Vier.......16 maanden zonder jou.
Die 5e blijft een ijkpunt. Ik heb dat ook lang gehad met de maandag, de dag waarop je stierf. Dat heb ik niet meer, soms nog maar dat ligt niet meer zo vooraan in mijn gedachten. Blijkbaar werkt het toch zo, dat tijd uiteindelijk de grote overwinnaar is. Anderzijds is het diezelfde tijd die me alsmaar verder weg trekt van het leven met jou. Ik heb een haat-liefde-verhouding met de tijd. Tijd helpt, heelt, is wreed, doet pijn, maakt verdrietig, het koestert, omarmt, is meedogenloos en keihard, tijd verwarmt en verzacht.
Niets anders dan tijd benadrukt zo duidelijk dat alles doorgaat en de wereld blijft draaien. En daar moet je in mee. Gewoon. Omdat dat zo is, niet meer en niet minder dan dat.
Ik zou ook niet anders willen, de keus om niet met mijn hoofd onder de dekens te blijven liggen hoef ik niet te maken, dat is geen optie. Maar hoe maak ik verbintenis met dit leven zonder jou? Ik voel me soms een buitenstaander, kan verwonderd kijken naar de wereld om me heen, iedereen is druk en doet zijn ding, niemand ziet aan mij hoe ik worstel en de strijd die ik voer om dit leven te leven. Net zoals ik het niet zie van een ander.
Ik weet dat ik degene ben die met andere ogen kijkt als voorheen. De wereld is niet veranderd, mijn wereld is anders. Het is net alsof ik een dubbele agenda heb: één voor de buitenwereld en één voor mijn wereld. Nu nog leren om op het juiste moment de juiste agenda mee te nemen. 

dinsdag 28 mei 2013

Dinsdag 28 mei - Lieve Kevin

Lieverd,

het examen van Tirza zit erop. Ze heeft ontzettend hard geleerd en er alles aan gedaan. Ik hoop zo dat haar harde werken beloond word. Ze verdient het echt. Ik weet zeker dat je trots zou zijn op haar.
De stappen die ze neemt heb jij ook genomen. Ongewild komen die gedachten op. Je werd ziek aan het begin van het derde schooljaar.  Ondanks je ziekte probeerde je altijd naar school te gaan en te doen wat je kon.  In de vierde werd dat steeds minder. School steunde je daar waar ze konden, zo kreeg je de gelegenheid alle toetsen en tentamens thuis te doen en beperkten zij de stof tot wat je daadwerkelijk nodig had. Via de inspectie werd geregeld dat je je examen thuis kon doen onder toezicht van je  mentor voor wie niets te veel was en de ziekenhuisjuf uit het AMC. Je slaagde in één keer. Wat was je blij!
En ondanks dat je geslaagd was vond je het cijfer van Engels niet hoog genoeg en ging je herkansen. Je was fit genoeg om op de fiets naar school te gaan, zo kon je toch nog iets van de examensfeer proeven die op school hing. Ik zie je nog zo terugkomen op je fiets, relaxed en opgetogen.  Op je eindlijst bleek dat je Engels twee punten had opgehaald. We waren ongelofelijk trots op je dat je ondanks alle ziekenhuisbezoeken, kuren en tegenslagen je diploma had gehaald.

Je was geslaagd, je zou naar de havo gaan en wat het allerbelangrijkste was: je was schoon van leukemiecellen, anderhalf jaar van de behandeling had je achter de rug,  er was nog een half jaar te gaan.
Dat je ziek werd was iets waar we nooit rekening mee gehouden hadden maar we waren altijd vol vertrouwen dat het goed zou komen. En zo zag jij het ook, je bleef gemotiveerd en was bezig met het uitstippelen van je toekomst.
In juli van dat jaar, 2010, werd alles onder je weggeslagen. De leukemie was terug in het centrale zenuwstelsel.
Dat kamertje, de tekeningen aan de muur,  de dokter zoekend naar woorden, jij links naast me.
Nog zie ik jouw ontreddering op je gezicht, het ongeloof, de tranen die er meteen waren. En daarna praktisch, hoe nu verder?
Op dat moment ben je er niet van bewust dat je dit registreert voor de rest van je leven, dat weet ik nu.
Net als dat ik nu weet dat het vanaf toen alleen maar slechter is geworden. Dat je nooit meer de jongen bent geweest die trots zijn diploma ging ophalen, voor wie de wereld open lag.  Een groter contrast is bijna niet denkbaar. Dat blijft pijn doen.

Binnenkort gaan we op vakantie met ons drieën. Voor de tweede keer met ons drieën. Ik vind het fijn om te gaan, ik heb er ook zin in en toch stapelen de bakstenen zich op in mijn maag. Ik vind het zo moeilijk zonder jou. Geen kleren van jou in de koffer maar slechts een foto.
De tijd zonder jou gaat voort maar het gemis lijkt alsmaar groter te worden, dieper, intenser. Kijkend naar je hoekje in de kamer of denkend aan jou geeft me nog altijd een scheut in mijn maag die me misselijk maakt. Zou er ooit een moment komen dat dat minder wordt? Zou er ooit een moment komen dat ik zonder pijn kan denken aan wat was? Rationeel kan ik van alles bedenken en aanvoeren maar mijn gevoel dwarsboomt elke redelijke gedachte. Ooit heb ik gezegd dat de gouden rand nu zilver geworden is. Dat vind ik nog altijd, er is nog genoeg om voor te gaan maar wat moet ik af en toe hard poetsen om de rand te laten glimmen.

zaterdag 11 mei 2013

Zaterdag 11 mei - Laatjes met inhoud

Lieve Kevin,

morgen is het Moederdag, een dag die door de commercie in het leven geroepen is weet ik met mijn verstand en toch doet het zeer. Zeer door de incompleetheid, moeder zonder kind. En ach, dat is natuurlijk ook niet waar. Ik heb Tirza om me heen, die altijd zorgt voor een vrolijke noot, overal tussendoor fladdert en me zoveel verhalen vertelt over alles en iedereen dat het me soms duizelt. Ik geniet er van, ze laat me lachen.  Moeder van twee, één in mijn armen, één in mijn hart.
Je was zorgzaam, jij zou deze dag nooit vergeten. Je kocht graag cadeautjes, zeker als er een reden was om dat te doen. In 2009 waren we met Moederdag in het ziekenhuis en daarom had je geen gelegenheid iets te kopen. Toen de pedagogisch medewerkster vroeg of je misschien zin had iets te fröbelen voor Moederdag was je eerst een beetje sceptisch. Eigenlijk voelde je daar al te oud voor maar ja, het gaf je ook een kans toch iets te kunnen geven want geen cadeau met Moederdag was eigenlijk geen optie. Die ketting heb ik de hele zondag gedragen en ligt nu in een doosje opgeborgen, zij aan zij met de herinnering van ons samen op jouw bed op een zaal in het ziekenhuis op Moederdag.
"Mam, kom je even bij me liggen?" Niet gehinderd door enige vorm van gêne vond je het heerlijk als ik bij je kwam liggen en je je tegen me aan nestelde. Moe van alle ziekenhuisperikelen en gebroken nachten deden we vaak samen zo een dutje.
Herinneringen.........onzichtbaar, maar altijd oproepbaar in mijn hoofd. Herinneringen is als een kast met laatjes, in elk laatje ligt iets anders. Ik kan ze openen en dichtdoen maar soms gaat er vanzelf een laatje open en is er plots een herinnering die me doet glimlachen, zoals deze aan jouw Moederdagketting en jouw gezicht daarbij.
Ik koester het en bewaak het, ik hoop zo dat ik het nooit vergeet.

zondag 28 april 2013

Zondag 28 april - Lieve Kevin

Lieve Schat,

geen dag gaat er voorbij of we hebben het even over je, soms een korte opmerking, soms wat langer. En soms staan we stil bij wat jij en wij met jou allemaal hebben meegemaakt. Het lijkt wel of er nu pas ruimte komt om daar aan terug te denken. Afgelopen week was ik begonnen met het opruimen van een la waarin ik alles bewaarde wat met jouw ziek-zijn te maken had. Opeens wilde ik dat doen. Sinds we het bericht hadden gekregen dat je niet meer beter zou worden heb ik er niet meer naar gekeken. Nu zag ik je ziekenhuispasjes liggen, de afsprakenlijsten, ontslagbrieven, de pendelstatus die we altijd bij ons moesten hebben omdat je ook wel eens in Purmerend naar het ziekenhuis ging voor een chemokuur. Ik vond zelfs nog een paar kralen voor aan je KanjerKetting. Al lezende van dit alles werd ik terug gevoerd naar het begin van je ziekte. De onzekerheid en onduidelijkheid van het begin, toen een vermoedelijke diagnose tot de uiteindelijke diagnose en alles wat erna is gekomen.  En dan vind ik onverwacht tussen alles een foto en een kaartje van jou......ik was het vergeten.......Een lief cadeau, een cadeau van liefde. Ik hoef niet eens te huilen. Ik kijk lang naar het kaartje en de foto in m'n handen.  Een mix van gevoelens raast door me heen: gemis van wat was, verlangen naar wat was, blij voor het vinden van dit, m'n hart vol warmte, maar vooral trots, zo ontzettend trots op dit fantastische kind.
Dit kaartje zegt alles, dit was jij ten voeten uit, zelfs in de vreselijke situatie waarin je zat was je nog dankbaar voor alles wat we deden. De foto is genomen in het AMC, in de speelkamer op F8N was een compleet team aanwezig van kapsters en visagisten en daarna volgde er een foto-shoot, het was ergens in 2009 (vandaar dat we allebei wat jonger zijn :-)). Het was een leuke middag waar ik met veel plezier op terugkijk. Ik heb er een paar mooie foto's aan overgehouden die me nu extra dierbaar zijn.

dinsdag 9 april 2013

Dinsdag 9 april - Verdriet

Soms is de pijn zoveel pijnlijker dan anders. Soms is het verdriet zoveel groter dan anders. Soms wil ik me onderdompelen in het verdriet en wil ik het vastpakken. Dat lukt niet altijd. Soms word ik weggezogen van alles en verdrink ik bijna. Af en toe kom ik happend naar adem weer boven, kokhalzend, spartelend. Ik laat het gebeuren, ik kan niet anders dan meedeinen op de golven van tranen. Ik weet dat ik het nodig heb om me af en toe hierin volledig te verliezen. Het is te groot en te veel om het te kunnen vatten. Gevoel en gedachten slingeren me heen en weer tussen pijn, verdriet, radeloosheid, boosheid. Misschien is dit de manier voor mij om weer een stukje te kunnen toelaten om uiteindelijk tot het grote geheel te komen. Misschien is dit nodig om de verbintenis aan te gaan met het leven wat ik probeer te leven zonder Kevin.
Ik weet dat het ook weer voorbij gaat, daarom kan ik het laten gebeuren.

zondag 7 april 2013

Zondag 7 april - Waardevol

Gisteren was ik bij het symposium van de VOKK, getiteld: "ik draag je altijd mee", speciaal voor ouders en brusjes van een overleden kind. Het is fijn dat dit georganiseerd wordt. Het is fijn te zitten en te luisteren naar mensen die er toe doen.
De toegevoegde waarde is het ontmoeten van lotgenoten. Ik voel het als een warm bad: de knuffels, de omhelzingen, het begrip zonder woorden. Hier kan het, hier snapt iedereen wat er gaande is, niemand die je meewarrig aankijkt en je vraagt of je  "het al een plekje hebt kunnen geven".  Het is fijn bekende lotgenoten te treffen en met hen bij te praten, het is waardevol lotgenoten te ontmoeten die ik viavia ken of van Twitter, het is schokkend bekenden te ontmoeten waarvan ik niet wist dat ook zij nu behoren tot deze groep. Dat laatste vind ik zelf ook nog altijd moeilijk. In eerste instantie voel ik me toeschouwer. Toen ik echter in de zaal zat, nog voor het begin, voelde ik de tranen. En met de tranen kwam het volle besef waarom ik daar zat, ook ik ben ouder van een overleden kind. Ik behoor tot deze groep waartoe niemand wil horen. Een hele zaal vol mensen met hetzelfde verdriet, sommige een paar maanden, sommige jaren maar allemaal met dezelfde pijn. En dat is dan nog maar een handvol, er zijn er nog zo veel meer.
Eén van de sprekers was Nette Falkenburg, ik was erg onder de indruk van haar manier van benaderen en visie. Voorheen was men in de veronderstelling dat het het beste was voor nabestaanden om de overledene zo snel mogelijk "los" te laten en je door de rouw heen te werken om zo weer verder te kunnen met je eigen leven. Tegenwoordig zijn daar heel andere inzichten in ontstaan. Mijn spreuk die ik had ingediend sloot daar goed op aan: "voordat je kunt loslaten, moet je het eerst vastpakken".  Dit is een bestaande uitdrukking, ik heb het (helaas) niet zelf bedacht. Maar ik vind het alles zeggen.

Ook dit jaar zijn er mensen die gevraagd hebben of zij voor Kevin de Alpe d'Huzes mogen fietsen. Feikje, die Kevin kent van het kinderkoor De Kickers, gaat dit o.a. voor Kevin doen.
Op intiatief van Team Martine zal Kevin's foto in bocht 17 staan samen met die van Martine, Milou en Wesely, allemaal 17 jaar, allemaal overleden.
En Piet, lid van het Radio 2-team,  die als verstokte roker voor dit doel gestopt is en gaat bewijzen dat ook hij die berg kan bedwingen, neemt Kevin mee als motivitatie.
Ik hoefde geen moment na te denken toen mij gevraagd werd of ik een artikel wilde schrijven over Kevin.  Ik vertel graag over Kevin. Ik zal geen gelegenheid voorbij laten gaan zijn verhaal te vertellen, hoe meer mensen zijn verhaal kennen, hoe beter.


Kevin - Held
Hallo ik ben Kevin deze foto is gemaakt toen ik 14 jaar was. Inmiddels ben ik overleden... aan kanker, u leest hier het aangrijpende verhaal van mijn moeder.
Blog september 2008:
“...Kevins bloed ziet er niet goed uit, ik heb voor morgen een afspraak gemaakt bij de kinderarts...”

Die woorden van de huisarts bleken een begin te zijn van een weg waarvan we toen niet wisten waar heen die leidde. De kinderarts vertelde ons dat ze een lijn had gelegd met de oncologieafdeling van het AMC. Wij begrepen er niets van: gaat het nu opeens over kanker? Bij ons kind? Kevin werd steeds zieker, hij werd opgenomen in het AMC en kwam direct in isolatie te liggen. De moeilijkheid was dat Kevin aan geen enkel ziektebeeld voldeed. De lijst met aandoeningen was lang en het aantal specialisten dat dagelijks aan zijn bed verscheen was groot. Het was een kwestie van wegstrepen. Uiteindelijk heeft het drie maanden geduurd voor de definitieve diagnose werd gesteld: Acute Lymfatische Leukemie. De nachtmerrie werd waarheid.
Vanaf dat moment kwamen wij terecht in een wereld die we niet kenden, de wereld van kinderkanker. Kevin is bijzonder strijdvaardig en vastbesloten dit verhaal tot een goed einde te brengen en wij samen met hem. Elke vorm van kanker krijgt een behandelingsplan, een zgn protocol. Het protocol bij ALL is twee jaar. Als je aan het begin staat is dat niet te overzien. Het is wonderlijk hoe snel je ingeburgerd raakt in het reilen en zeilen van de zieken- huisafdeling, de medicijnen, bloed prikken, puncties, aplasie, misselijk, spugen, opnames, piepende pomp naast je bed, het vakjargon, kale hoofdjes... dit was nu onze wereld.
Het schema van Kevin bepaalde onze agenda’s en we ervoeren dat niets meer zeker was: ’s morgens bloed prikken en ’s middags in het ziekenhuis voor een bloedtransfusie. We maakten kennis met de KanjerKetting, een geweldig initiatief. Elke kraal staat voor een handeling of behandeling en vertelt op deze manier het hele verhaal van het zieke kind. De ketting van Kevin is ruim 11 meter lang geworden en telt 826 kralen. Er is geen keus, je moet ervoor gaan en dat was wat Kevin dapper deed. Maar wat voel je je machteloos als je kind zo ziek is van de medicijnen waarvan ze zeggen dat die hem beter moeten maken en je hem niet kunt helpen. De eerste drie maanden verliepen redelijk volgens protocol maar hierna moest er regelmatig afgeweken worden. Kevin bleek veel bijwerkingen te hebben van bepaalde chemokuren en kon lang niet alles goed verdragen.
Blog juli 2010:
“...vol ongeloof horen we de dokter aan, dit kan niet waar zijn...”

Kevin krijgt een eerste recidief in de zomer van 2010. De leukemiecellen zijn teruggekeerd in het hersenvocht. Het is een slecht verhaal dat dit gebeurt nog tijdens de behandeling. Mijn hart breekt als ik zie hoe verdrietig Kevin is, dit hebben we niet zien aankomen. We herpakken ons en besluiten de schouders eronder te zetten. Vanaf de eerste kuur echter gaat het mis: Kevin gaat finaal onderuit en belandt op de IC. Het is heel slecht met Kevin maar hij knokt zich terug. Het goede nieuws is dat de leukemiecellen weer weg zijn maar Kevin kan niet meer praten en bewegen. Wonder boven wonder herstelt Kevin na verloop van tijd weer helemaal.
In januari 2011 krijgen we te horen dat Kevin’s lijf geen chemo meer verdraagt. Diverse opties worden bekeken maar uiteindelijk wordt gekozen voor de beenmergtransplantatie, mede omdat er een fantastische donor is, namelijk zus Tirza.
Blog mei 2011:
“...het is een heel bijzonder moment als de cellen van Tirza bij Kevin ingebracht worden. Gaat dit hem beter maken? Voor eens en altijd...?”

De transplantatie verloopt bijzonder voorspoedig echter in augustus slaat het noodlot opnieuw toe: voor de tweede keer een recidief, weer in het hersenvocht. Kevin wordt opnieuw behandeld en de cellen reageren goed op de chemo. In november van dat jaar gaat Kevin opnieuw onderuit. Weer komt hij op de IC en vreest men voor zijn leven en weer knokt hij zich eruit.
Blog december 2011:
“...het zal een combinatie zijn van wilskracht, veerkracht en de drang tot overleven en misschien nog veel meer factoren waarvan ik het bestaan niet eens weet...”

We zien dat het Kevin allemaal steeds zwaarder valt, hij blijft echter dapper en is nog altijd niet van plan op te geven. De richel waarlangs we lopen wordt steeds smaller. Op 3 februari 2012 horen we dat de leukemiecellen voor de derde keer terug zijn. We weten dat ze niets meer voor Kevin kunnen doen, ons kind zal sterven.
Blog februari 2012:
“...ik weet wat die blik betekent. Ik begrijp waar het gesprek heen gaat. Ik pak Kevins hand...”

5 Maart 2012 is Kevin overleden,17 jaar oud. Drie en een half jaar heeft Kevin gevochten en gestreden. In onze ogen heeft hij de strijd niet verloren maar is als winnaar gegaan. We zijn nog altijd onder de indruk van zijn wilskracht en doorzettingsvermogen. De gave om met humor alles te relativeren, heeft Kevin ver gebracht.
Een vriend van ons, Piet van Oosten, gaat in juni meedoen met de Alpe d’Huzes in het Radio 2- team. Als verstokte roker grijpt hij de uitdaging aan om te stoppen met roken en keihard te trainen om straks de berg te kunnen bedwingen. Mede voor Kevin gaat hij de Alpe op, als eerbetoon en motivatie. Piet is te volgen op: http://deelnemers.opgevenisgeenoptie.nl/acties/aloha/piet-van-oosten
Alle donaties zijn zeer welkom!
Blog maart 2013:
“...de grootste daad van liefde die ik nu nog voor je kan doen, is je loslaten. Ik moet leren je op een andere manier vast te gaan houden...”
WAT IS ALPE D’HUZES?
Alpe d’HuZes is een actie waarbij deelnemers, alleen of in een team, geld bijeen brengen waarmee zij een bijdrage leveren aan de strijd voor de overwinning op kanker. Onder het motto “Opgeven is geen optie” wordt op één dag de legendarische Alpe d’Huez tot 6 keer aan toe beklommen. Een bijna onmogelijke opgave. Toch lukte het al heel veel deelnemers, zelfs een aantal (ex-)kankerpatiënten.
www.kevin-held.nl

dinsdag 12 maart 2013

Dinsdag 12 maart - Lieve Kevin

Lieverd,

ik lig al een poos wakker en kan de slaap niet meer vatten. Ik weet precies waarom. Het is vandaag 12 maart, de dag waarop we verleden jaar lijfelijk afscheid van je namen. De gedachten aan deze dag tollen door m'n hoofd en zijn niet tot stilstand te krijgen. Het is een doorlopende voorstelling die telkens van voor af aan begint.
Ik vind deze dag eigenlijk veel erger dan je sterfdag en dat heeft vooral te maken met het definitieve. Nooit meer kunnen knuffelen, nooit meer een kus kunnen geven, nooit meer kunnen aanraken, nooit meer met ons vieren. Nóóit meer.
De dag staat zo in mijn geheugen gekerfd, van wat ik 's morgens gegeten heb tot aan de avond. Ik was vastberaden alles in me op te sponzen, misschien was dat de reden dat ik extreem open stond,
 er is me niets of nauwelijks iets ontgaan die dag. Daardoor heb ik alles heel bewust beleefd, er is geen moment geweest dat ik me afwezig heb gevoeld.
Met ons drieën hebben we je in de kist gelegd en je omringd met spulletjes die je graag bij je wilde hebben. Voordat we definitief de kist dichtten heeft ieder van ons zijn tijd genomen voor een laatste moment met jou, nog een aanraking, een kus. En dan is het moment dat we de deksel op de kist moeten doen, met elke schroef die we vastdraaien wordt het definitieve afscheid bevestigd.
We zijn sterk met elkaar, nuchter en praktisch ook: hebben we alles voor de uitvaart? Ligt alles klaar wat we mee moeten nemen?
We vervoeren je met onze eigen auto, voor de laatste keer zit ik achterin naast je.
Als we bij het crematorium aankomen en de kist uit de auto wordt gehaald om naar de zaal gebracht te worden, is dat het enige moment van de hele dag dat ik je even uit het oog heb. Het voelt niet goed, we willen nog zo lang mogelijk dicht bij je zijn.
Je kist zetten we op je droomdeken, omringd met een deel van alle boeketten die we hebben gekregen.
De uitvaart is bijzonder, er is muziek waarvan jij hebt aangeven die te willen en we vullen het aan met muziek waarvan we weten dat je die graag hoorde. Er zijn veel mensen die iets zeggen tegen jou of iets vertellen over jou. Het is een prachtige dag, de zon schijnt recht naar binnen. Het geeft deze intens verdrietige dag iets moois, bijna iets sereens.
Altijd hebben we tegen je gezegd je nooit alleen te zullen laten, nu moesten we je alleen laten gaan. We zijn met ons drieën bij je gebleven tot op het aller, allerlaatste moment, en hoe raar misschien ook, zelfs dit hebben we in liefde gedaan.

In mijn toespraak zei ik: " de grootste daad van liefde die ik nu nog voor je kan doen, is je loslaten. Ik moet leren je op een andere manier vast te gaan houden".
Een jaar later zoek ik nog altijd naar een manier hiervoor. Wat is loslaten? En hoe kan ik je anders vasthouden? Of doe ik dat al? Meer loslaten dan ik tot nu toe heb gedaan, kan ik niet. Nu nog niet en wil ik ook nog niet.

Vandaag zullen Eric en ik even ergens de stilte opzoeken om zo samen deze dag te herdenken. Net als verleden week zullen we vanavond met ons drieën een wensballon oplaten. Hij is voor jou, vind hem en pak hem en voel onze liefde voor jou die we meesturen.

donderdag 7 maart 2013

Donderdag 7 maart - Lieve Kevin

Lieve schat,

de herinneringen aan verleden jaar liggen nog vers in het geheugen. De periode tot aan je overlijden, je sterfdag en de periode daarna. Er zat precies een week tussen de sterfdag en de dag van de crematie. Het was de ergste week van mijn leven. Jij was er niet meer, alleen nog lijfelijk. We moesten over van alles en nog wat nadenken, keuzes maken en beslissen. Iedereen wilde iets terwijl ik niets wilde behalve met rust gelaten worden. En toch deed ik het, ook weer omdat niets doen geen optie was. We hadden veel gesprekken met Ellen, onze begrafenisondernemer. Zij liet ons de ruimte zelf na te denken en ons gevoel te volgen en zo kwamen we met ons drieën tot hetgeen waarvan wij zeiden dat het zo goed was en klopte.

Dinsdag was het 5 maart. Om 8 uur gaat de telefoon. Tirza is verdrietig aan de telefoon. Het toeval wil dat zij een week met school in Oostenrijk is om te skiën. Ik vind het moeilijk dat ze daar zit met haar verdriet en ik haar niet in mijn armen kan nemen. We praten niet over 5 maart of over Kevin, dat snappen we zo ook wel. We praten over hoe ze het heeft en over koetjes en kalfjes. Ze heeft het in ieder geval leuk. Ze geniet en dat vind ik fijn.
Qua datum is 5 maart je sterfdag maar qua dag blijft dat voor ons de maandag. Eric en ik voelden dat allebei zo en dat maakt het wel een beetje verwarrend.
Het was een prachtige dag, de zon schijnt volop en er is een strakke blauwe lucht. Dit past zo erg bij jou! Wat hield je van de zon en mooi weer. Je hield ook erg van het strand en mede daarom hadden we al besloten deze dag te gaan uitwaaien op het strand, in jouw nagedachtenis. Het extreem mooie weer voelde als een cadeau van jou.
Familie en vrienden zijn 's middags en 's avonds langs geweest. De aandacht voelt warm en het is fijn te delen. Jij had ook graag mensen om je heen en ik weet dat je dit ook fijn gevonden zou hebben. We (en jij) hebben zo veel kaarten, cadeautjes en bloemen gekregen, overweldigend!

De wetenschap van de datum geeft de zwaarte aan de dag maar de dag is niet verdrietiger dan andere dagen. Elke dag vind ik verdrietig zonder jou.
Soms zeggen mensen: je moet eerst door dat eerste jaar. Ik voel dat niet zo. Binnen het eerste jaar is het nog een klein beetje dichtbij. Ik kan nu niet meer zeggen: een jaar geleden was er dit of gebeurde er dat.
52 Weken in een jaar, 12 maanden in een jaar, ik heb ze allemaal geteld. Nu zijn we een jaar zonder jou. En dat is pas de eerste.........

vrijdag 1 maart 2013

Vrijdag 1 maart - Pijn

Ik weet het al weken: als februari voorbij is, dan is het zo 5 maart, de overlijdensdatum van Kevin. Februari heeft maar 28 dagen, is het daarom waarom het opeens zo snel 1 maart is? Ik zie vanochtend die datum op mijn telefoon en ik kijk er langer naar dan dat ik dat normaal doe. Het voelt alsof ik ergens naar binnen ga en de deur achter me in het slot valt: ik kan niet meer terug.
In de aanloop naar 5 maart spelen de dagen van verleden jaar zich constant af. We wisten dat het slecht ging met Kevin. Nu, achteraf gezien, denk ik dat het veel slechter ging dan wij op dat moment zagen.  Op dat moment vind je alles "normaal" en doe je wat nodig is, ook omdat je simpelweg geen andere keus hebt. Misschien is het maar goed dat je op dat moment gewoon handelt zonder al te veel stil te staan bij dat het verre van normaal is, anders zou je waarschijnlijk niet functioneren. Alles, álles wil je doen maar er is zo weinig wat je daadwerkelijk kunt doen. Altijd waren we bij Kevin geweest, onvoorwaardelijk en op welk moment dan ook. Dat was nu nog intenser. Je wilt zorgen. Zorgen voor praktische dingen als eten, drinken, medicijnen, zorgen voor comfort, zorgen tot in detail.  Het waardevolste moment was echter om in alle rust naast Kevin te zitten, zijn hand te pakken, zijn voorhoofd en haar te strelen en zachtjes te praten met hem.

Eigenlijk moet ik heel veel doen maar het lukt niet. Ik wil zitten en voor me uit staren en mijn gedachten de ruimte geven. Ik probeer terug te halen hoe de dagen waren, wat er gebeurde, wie er waren. Ik heb heel veel foto's genomen die ik nu weer bekijk. Soms vertellen mensen me iets uit deze periode wat ik niet wist of niet meer wist, als een spons zuig ik het allemaal op.
Aan reacties van mensen en de manier van benaderen, merk ik dat veel mensen weten dat Kevin's sterfdag volgende week is. Dat is fijn. Het gevoel dat veel mensen realiseren dat het voor ons moeilijke dagen zijn, sterkt ons en doet ons goed. Ondanks dat zijn er veel tranen en staat het gat in mijn lijf wagenwijd open. Bijna een jaar zonder Kevin, mijn kind, Tirza's broer.........Het doet zo'n verdomde pijn.

zaterdag 2 februari 2013

Zaterdag 2 februari - Lieve Kevin

Lieverd,

een jaar geleden op 2 februari waren we voor controle in het ziekenhuis. Je had last van je benen, de kracht en beweeglijkheid werd zienderogen minder. Op 3 februari hoorden we dat de leukemie terug was en dat je niet meer beter zou worden.
 Het is een jaar geleden maar ik weet nog precies waar en hoe we zaten, het staat voor altijd in mijn geheugen gekerfd en op mijn netvlies gebrand.  Het vacuüm waarin ik gezogen werd kan ik nog voelen, net als de radeloosheid, de machteloosheid, de verslagenheid, de verdoving. Die verdoving heeft het hele weekend geduurd, misschien zelfs wel de hele week. Compleet op de automatische piloot ben ik door de dagen heen gegaan. "Kevin gaat dood." Deze woorden dreunden onafgebroken als een mantra door m'n hoofd. Ik begreep de betekenis van deze woorden maar tegelijkertijd begreep ik er helemaal niets van. Hoe kunnen ze nu zeggen dat mijn kind dood gaat? Mijn kind?? En hoe kan het dat de wereld dan niet stopt met draaien? En dat het weer licht wordt, na de donkerste nacht van mijn leven?
Dat weekend kregen we veel bezoek, het was een komen en gaan van mensen. Iedereen in onze omgeving was enorm aangedaan en blijkbaar was de behoefte groot om steun te zoeken bij elkaar. We waren blij dat iedereen langskwam omdat we ons terdege beseften hoe moeilijk het is om op bezoek te gaan bij mensen die gehoord hebben dat hun kind gaat sterven. En wat moesten ze tegen jou zeggen? Je zat op je vertrouwde plekje op de bank en je liet je bereidwillig knuffelen door iedereen. Door jouw open houding maakte je het mogelijk om het onmogelijke bespreekbaar te maken.
Er lag ijs, er werd geschaatst achter ons huis en zo kwamen veel mensen ook via het ijs naar ons toe om jou en ons een hart onder de riem steken. Het gaf een bijzondere sfeer aan deze bizarre dagen. En hoe raar het ook is, toch was het een soort van gezellig. Je genoot van de aanwezigheid van je nichtjes, neefjes, vrienden en vriendinnen.  Ik zie jullie nog met elkaar Party & Co spelen, iedereen om jou heen gegroepeerd.

Vanaf nu richting 5 maart, je sterfdag. Op 3 februari hadden we niet kunnen bedenken dat je vier weken later (en twee dagen) niet meer bij ons zou zijn. We hadden echt gedacht dat je langer gegeven zou zijn. Ik denk veel terug aan verleden jaar, elke dag vanaf nu tot aan 5 maart. Wat deden we? Wat deed jij? Hoe was je? Ik wil veel praten met mensen die in deze periode bij jou waren, ik wil van ze horen hoe het was, wat je tegen hen gezegd hebt of gedaan hebt en hoe dat voor hen was. Ik vraag vaak aan Eric hoe hij bepaalde dingen heeft ervaren en of hij zich die en die bepaalde gebeurtenis nog kan herinneren, en hoe ging dat dan precies?
Alles herbeleven en overdenken. Misschien is het een vorm van verwerken, misschien is het de angst  te vergeten.
Tijd is een relatief begrip. Een jaar geleden sinds de dag dat we hoorden dat je niet meer beter zou worden......het voelt niet als een jaar, het voelt als verleden week. Hoe kan dat? Op de één of andere manier glijden de dagen, weken, maanden voorbij. En ondanks dat mijn dagen gevuld zijn, heb ik soms het gevoel er geen deel van uit te maken. De balans is redelijk hersteld maar het blijft wankel.
Soms heb je iets meer nodig, soms is minder genoeg. En soms is alleen adem halen genoeg. Zoals nu.

Dikke kus